Borstkanker

Bij borstkanker groeit er in de borst een gezwel. In dat gezwel zitten kankercellen die zich op den duur kunnen uitzaaien door het lichaam (meestal naar botten en lever). Zonder behandeling is borstkanker dodelijk.

Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij Nederlandse vrouwen. Ongeveer één op de tien vrouwen krijgt gedurende haar leven borstkanker. De kans op het krijgen van borstkanker is groter als u vijftig jaar of ouder bent, of als in uw familie borstkanker voorkomt. Erfelijkheid kan hierbij een rol spelen.

WAT ZIJN DE EERSTE VERSCHIJNSELEN VAN BORSTKANKER?

De eerste verschijnselen kunnen zijn: een knobbeltje in de borst, een of meer deukjes of kuiltjes in de huid, een wondje dat slecht geneest, roodheid, schilfering of intrekking van een tepel, en bruin vocht of bloed uit een tepel. Soms kan een borst wat opzwellen of gaan gloeien. Pijn is zelden een eerste verschijnsel van borstkanker.

WAARDOOR KOMT HET?

Ons lichaam bestaat uit vele soorten cellen. Bijvoorbeeld huidcellen, levercellen en darmcellen. Doordat cellen zich delen ontstaan er steeds nieuwe om de oude te vervangen. Soms gaat de celdeling te snel of raakt deze ontregeld. Waarom dat gebeurt weten we niet precies. Er kan dan een gezwel ontstaan. Dat gezwel kan goedaardig of kwaadaardig zijn. Kwaadaardige cellen kunnen in andere weefsels binnengroeien of losraken en zo op andere plaatsen in uw lichaam tot nieuwe gezwellen uitgroeien (uitzaaiingen). We spreken dan van kankercellen en kankergezwellen.

BEVOLKINGSONDERZOEK

Borstkanker kan worden opgespoord met behulp van röntgenfoto’s van uw borsten (mammografie). Door borstfoto’s te maken kunnen we borstkanker vaak al ontdekken op een moment dat u het zelf nog niet kunt zien of voelen. Als borstkanker in een vroeg stadium wordt ontdekt, is de kans op genezing groter. Ook is de kans dan groter dat het gezwel kan worden verwijderd zonder de borst al te veel te beschadigen. We noemen dit een borstparende operatie.

Alle vrouwen tussen de 50 en 75 jaar krijgen eens per 2 jaar een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek naar borstkanker. Tijdens het bevolkingsonderzoek worden röntgenfoto’s van uw borsten gemaakt en beoordeeld. Het is nuttig elke keer mee te doen. Door vergelijking met eerder gemaake foto’s kunnen afwijkingen nog beter worden opgespoord. Als u meedoet aan het bevolkingsonderzoek is dat vrijwillig. Het onderzoek is gratis. Bent u al onder controle voor uw borsten of is er in het laatste halfjaar al een borstfoto gemaakt? Overleg dan met de praktijk wanneer u weer aan het bevolkingsonderzoek mee moet doen. Als er borstkanker in uw familie voorkomt, meld dit dan altijd op de praktijk. Dit kan soms een reden zijn om het borstonderzoek vaker te laten doen.

ADVIES EN VOORBEREIDING

Draag gemakkelijke bovenkleding, zodat u zich voor en na het onderzoek gemakkelijk kunt aan- en uitkleden. Smeer uw borsten niet in met crème, zalf, lotion of talkpoeder.

Het onderzoek duurt ongeveer twintig minuten. Voor het maken van de foto wordt uw borst voorzichtig tussen twee platen geklemd. Door dit klemmen is het klierweefsel op de foto beter te bekijken. Het klemmen kan gevoelig en of pijnlijk zijn. Als het pijn doet, moet u dat tegen de laborante zeggen. Zij kan bekijken of uw borst wat minder strak kan worden aangedrukt. Van uw andere borst wordt op dezelfde manier een foto gemaakt. Als u een borstprothese heeft, worden er meestal meer foto’s gemaakt.

HOE GAAT HET VERDER?

Binnen enkele weken nadat de borstfoto is gemaakt, krijgt u een brief met de uitslag thuisgestuurd. Gelukkig is de kans op een goede uitslag groot. Bij één op de honderd vrouwen wordt op de foto een afwijking ontdekt die verder onderzocht moet worden. Bel de praktijk zodra u thuis een brief krijgt met het bericht dat verder onderzoek nodig is. We zorgen er dan voor dat u zo snel mogelijk naar de borst-polikliniek (‘mammapoli’) van een ziekenhuis kunt voor verder onderzoek. Ook nu is de kans groot dat de gevonden afwijking goedaardig is: Bij twee van de drie vrouwen bij wie op de foto een afwijking wordt gezien, blijkt dit na verder onderzoek in het ziekenhuis geen borstkanker te zijn. Als u wel borstkanker heeft, is het goed als dit in een vroeg wordt ontdekt. De kans op genezing is dan groter.

BEN IK VEILIG NA EEN BORSTFOTO ZONDER AFWIJKINGEN?

Het kan zijn dat een afwijking in uw borst (nog) niet zichtbaar is op de mammografie. Als u na het bevolkingsonderzoek een verandering aan uw borst ziet of voelt, wacht dan niet af maar neem contact op met de praktijk.